Engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak ve toplumsal hayata daha aktif katılımlarını sağlamak amacıyla çeşitli teşvik ve muafiyetler uygulanmaktadır. Bunlardan biri de engelli bireylerin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyeti ile araç sahibi olabilmesidir. Ancak, son dönemde bu muafiyetle ilgili yapılan düzenlemeler, engelli bireylerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek nitelikte.
1) ÖTV Muafiyetli Araç Alımında İstisnadan Yararlanma Süresinin 10 Yıla Çıkartılması;
Önceki düzenlemeye göre, ÖTV muafiyetiyle alınan araçlar 5 yıl boyunca satılamıyordu. Ancak yeni düzenleme ile bu süre 10 yıla çıkarılıyor. Bu değişiklik, engelli bireylerin daha modern ve ihtiyaçlarına uygun araçlara erişimini zorlaştırabilir. Teknolojinin hızla ilerlediği bir dönemde, engelli bireylerin daha eski model araçlara mahkum edilmesi, onların güvenliği ve konforu açısından ciddi sorunlar doğurabilir. Engelli bireylerin ihtiyaçlarına uygun araçlara erişimini kısıtlamak, onların toplumsal hayata katılımını engelleyebilir ve yaşam kalitesini düşürebilir. Teknolojinin gelişmesi ile beraber bireyin engeline uygun araçların çıkması bireyi rahatlatacakken, sadece para odaklı düşünen bu yaklaşım yüzünden engelli birey daha da mağdur olacaktır.
2) Taşıtların Veraset Yoluyla İntikalinde Vergilerin Mirasçılar Tarafından Ödenmesi;
Yeni düzenlemeye göre, %90 engelli raporuyla ÖTV muafiyetinden yararlanarak araç alan bir bireyin vefatı durumunda, aracın ÖTV'sini mirasçıları ödemek zorunda kalacak. Bu durum, engelli bireylerin ailelerine ek bir mali yük getiriyor. Engelli bireylerin aileleri, zaten çeşitli zorluklarla mücadele ederken, bir de bu tür mali yüklerle karşı karşıya kalmaları, eşitlik ilkesine aykırıdır. Bu düzenleme, hem engelli bireyler hem de aileleri için büyük bir mağduriyet yaratmaktadır.
Teknolojik Gelişmeler ve Erişilebilirlik;
Her geçen gün teknoloji, engelli bireylerin hayatını kolaylaştırmak için yeni çözümler sunuyor. Engelli bireylere uygun araçlar, onların ihtiyaçlarına göre özel olarak tasarlanıyor ve bu araçlar sayesinde engelli bireyler daha bağımsız bir yaşam sürebiliyor. Ancak, yukarıda bahsedilen düzenlemeler, engelli bireylerin bu teknolojik gelişmelerden yararlanmasını engelliyor. 5-6 yıl önce alınmış bir araç, günümüz teknolojisiyle kıyaslandığında oldukça geri kalmış olabilir ve engelli bireylerin ihtiyaçlarını karşılamayabilir.
Eşitlik İlkesine Aykırılık;
Bu tür düzenlemeler, engelli bireylerin diğer bireylerle eşit şartlarda yaşamalarını zorlaştırıyor. Eşitlik ilkesi, her bireyin eşit fırsatlara sahip olmasını gerektirir. Ancak, engelli bireylerin daha modern ve ihtiyaçlarına uygun araçlara erişimini kısıtlamak, onların toplumsal hayata katılımını engelliyor ve eşitlik ilkesine aykırı bir durum yaratıyor.
Sonuç olarak, engelli bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve toplumsal hayata daha aktif katılımlarını sağlamak için, onları destekleyen ve teşvik eden düzenlemelere ihtiyaç vardır. ÖTV muafiyeti ile ilgili yapılan bu yeni düzenlemeler, engelli bireylerin ve ailelerinin yaşamını zorlaştırmakta ve eşitlik ilkesine aykırı bir durum yaratmaktadır. Bu düzenlemelerin yeniden gözden geçirilmesi ve engelli bireylerin ihtiyaçlarına uygun şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Engelli bireylerin haklarına saygı gösteren, onların ihtiyaçlarını gözeten ve toplumsal hayata aktif katılımlarını destekleyen politikaların geliştirilmesi için birlikte çalışmak önemlidir. Engelli bireylerin ve ailelerinin bu tür mali yükler ve kısıtlamalarla karşı karşıya kalmaması için daha adil ve destekleyici düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
